ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับสารสนเทศแบบครบวงจร
ตัวอย่าง ธุรกิจขายตรง
- เลือกใช้แคตตาล๊อก สินค้าคงเหลือมาเก็บไว้ก่อนที่ผู้ขาย
- ต้องใช้ระบบสารสนเทศทั้งองค์กร ตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ
- ใช้โทรศัพท์เป็นเครื่องมือในการสั่งของ ตรวจจำนวนสินค้า
ความสัมพันธ์กันระหว่าง Data, Information, Knowledge และ Information System
Data – ข้อมูลไม่มีความหมายในตัวเอง เอาไปทำประโยชน์อะไรไม่ได้ เช่น 2010 ไม่สามารถบอกได้ว่าคืออะไร ต้องเพิ่มข้อมูลเข้าไป เช่น ค.ศ. 2010 กลายเป็น Information
Information –ข้อมูลที่สามารถสื่อความหมายได้
Knowledge – องค์ความรู้ที่เกิดจากการนำ Information มาใช้อย่างลองผิดลองถูก ทำให้เกิด new data
Information System – ระบบที่พยายามให้ได้ซึ่งข้อมูล แล้วจึงนำมาแยกประเภท เช่น พฤติกรรมลูกค้า ต้องนำข้อมูลต่างๆ ของลูกค้ามาประมวลผลให้เป็นองค์ความรู้นำมาใช้ประโยชน์ได้
ปัญหา คือ ภายในองค์กรข้อมูล (Data) มีเยอะมาก แต่ไม่สามารถเอามาบริหารจัดการเป็นองค์ความรู้ได้อย่างไร เช่น ในE-mail รูปภาพ หรือ ตัวเลข
ตัวอย่างการใช้ระบบสารสนเทศภายในองค์กร
เช่น ต้องการรู้ข้อมูลลูกค้าก็สามารถนำระบบสารสนเทศมาเกี่ยวข้อง
ตัวอย่าง ระบบ Order สินค้าจากลูกค้า สามารถใช้ระบบสารสนเทศในการเชื่อมโยงแผนกต่างๆ
- แผนกขาย รับคำสั่งซื้อจากลูกค้า
- แผนกบัญชี ตรวจสอบ credit ของลูกค้า
- แผนกผลิต ตรวจดูสินค้าคงเหลือ และผลิตเพิ่ม
Level of Information Systems
1. Personal & Productivity เน้นไปที่ตัวบุคคล เช่น การใช้โทรศัพท์มือถือเป็นสื่อในการติดต่อสื่อสาร
2. Transaction Processing Systems คอยดูแล Transaction ขององค์กร
3. Function & Management Information Systems เนื่องจากระบบงานส่วนใหญ่เป็นแบบแนวตั้ง มีการจัดการดูแลอยู่ภายในแผนกเท่านั้น แต่ระบบสารสนเทศเป็นการจัดการดูแลแบบแนวนอน มีหน้าที่สนับสนุนทุกๆ หน่วยงานในองค์กร
4. Enterprise Systems (Integrated) เป็นระบบที่มีการเชื่อมโยงกันระหว่างหน่วยงานภายในองค์กร อาจสามารถ เชื่อมโยงถึง Suppliers หรือลูกค้าได้ด้วย
5. Interorganizational Systems เป็นระบบที่สามารถเชื่อมโยงหน่วยงานหลายๆ หน่วยเข้าด้วยกัน เช่น การเชื่อมโยงระหว่างสาขา
6. Global Systems เป็นระบบที่ช่วยในการเชื่อมโยงได้ทั่วโลก อาจเป็นสาขาที่อยู่ทั่วโลก
7. Very Large & Special Systems เป็นระบบที่มีความกว้างขวางมากที่สุด ไม่เพียงแค่เชื่อมโยงองค์กรใหญ่ๆ ยังรวมไปถึงองค์กรเล็กๆ ด้วย เช่น การจองตั๋วเครื่องบิน หรือทัวร์
Transaction Processing Systems
เป็นระบบที่มีความสำคัญที่สุดในองค์กร เพราะช่วยในการเก็บข้อมูลทุกอย่างขององค์กรไว้ และข้อมูลที่ได้ต้องนำไปใช้ในระบบต่างๆ ขององค์กรต่อ ดังนั้นจึงต้องมีมาตรการป้องกันไม่ให้ความผิดพลาดเกิดขึ้นได้ เช่น ถ้าไม่มีระบบบัญชีที่ดี ผลการดำเนินงานก็อาจมีปัญหา หรือ ในระบบ Payroll ต้องมีการเก็บข้อมูลต่างๆ เช่น Management report, Employee files บอกรายละเอียดว่าพนักงานคนนี้ ทำยอดขายดี ทำงานไม่เคยพลาด ก็สามารถเก็บเป็นข้อมูลไปใช้ต่อได้ในอนาคต
Management Information Systems
เป็นระบบที่ผู้บริหารระดับกลางเท่านั้นใช้ในการตัดสินใจ โดยการนำข้อมูลในแต่ละสาขามาเปรียบเทียบกัน เช่น เปรียบเทียบข้อมูลยอดขายในแต่ละสถานที่ นำมาคาดการณ์ยอดขายได้ แต่เดิมเรียกว่า Reporting Information Systems เพราะต้องการออกรายงาน เพื่อให้ผู้จัดการระดับกลางนำมาใช้ในการตัดสินใจ ตัวรายงานจึงต้องสามารถเปรียบเทียบข้อมูล ระบบนี้ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงอะไรได้มาก เพราะเป็นระบบที่สร้างเพื่อให้ผู้บริหารระดับกลางใช้เท่านั้น
ระบบ MIS เก็บข้อมูลความเป็นไปที่เกิดขึ้นในองค์กรทั้งหมด เช่น ยอดขายแต่ละสัปดาห์มารวมกัน แล้วจึงออกเป็นรายงานบอกสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต
Decision Support Systems
เป็นระบบสารสนเทศที่ช่วยในการตัดสินใจ ใช้ข้อมูลทั้งภายในและภายนอก เช่น จะลงทุนในปีหน้า ต้องดูข้อมูลต่างๆ เช่น ราคาหุ้น ราคาน้ำมัน
Group Decision Support Systems
ในการตัดสินใจเป็นกลุ่มต้องมีสารสนเทศที่ครบถ้วน มีข้อมูลเตรียมพร้อม เพื่อให้ในการตัดสินใจมีประสิทธิภาพมากขึ้น ช่วยลดความขัดแย้ง
Executive Support Systems
เป็นระบบสำหรับผู้บริหารระดับสูง เพราะเป็นระบบที่ต่อเนื่องจาก MIS แต่เพิ่มข้อมูลจากภายนอกเข้ามาด้วย สามารถตรวจดู ใช้ข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว อาจแสดงออกมาเป็นกราฟ เพื่อให้ดูง่าย หรือ Dashboard สามารถเลื่อนไปมาเพื่อเปรียบเทียบได้ นำข้อมูลไปใช้ในด้านกลยุทธ์ และเนื่องจากระบบ ESS ใช้ข้อมูลจากระดับล่างเพื่อให้ผู้บริหารใช้ในการตัดสินใจ ดังนั้นจึงควรสามารถเรียกจาก TPS ขึ้นมาเพื่อตรวจดูความผิดพลาดได้เลย
Enterprise Applications
เป็น Software ที่สามารถใช้ทำงานประสานกัน ส่วนใหญ่จะเป็นประเภท ERP, Supply Chain Management ฯลฯ
Enterprise Systems
เป็นระบบที่เก็บข้อมูลทั้งจากภายในและนอกองค์กร ทำให้การทำงานมีความลื่นไหล สามารถแบ่งปันข้อมูลกันภายในองค์กรได้
Supply Chain Management Systems
ระบบการบริหารความสัมพันธ์ระหว่าง Supplier และองค์กร อาจตั้งใกล้ๆ กัน มีระบบการติดต่อแลกเปลี่ยนข้อมูล (Supplier Relationship Management)
Customer Relationship Management
การบริหารความสัมพันธ์กับลูกค้า เก่าให้ซื้อ ใหม่ให้เข้ามา เช่น ศูนย์บริการของ AIS เปิดให้ลูกค้าสามารถเข้าไปนั่งเล่นได้
Software At A Service/Cloud Computing
- การซื้อระบบสารสนเทศหรือสร้างขึ้นเอง ข้อดีคือ อยากใช้เมื่อไหร่ก็ได้ เก็บความลับองค์กรได้ หรือ
- การใช้สารสนเทศทาง Online ข้อดีคือ สามารถใช้ที่ไหนก็ได้ สามารถปรับใช้ เลือกได้ว่า ตอนนี้ต้องการใช้ Software แบบไหน และประหยัดลดต้นทุนมากกว่า ธุรกิจที่ใช้ เช่น Amazon.com ที่จะขายสินค้าได้ในช่วงเวลาหนึ่งๆ เท่านั้น
Knowledge Management Systems
ระบบสารสนเทศที่ใช้ในการเก็บองค์ความรู้ต่างๆ ภายในองค์กร คนทุกคนมีความรู้อยู่ภายในตัว จึงต้องพยายามให้แสดงออกมาเก็บภายในระบบ เพื่อให้สามารถมาแชร์กันได้ แล้วจึงสามารถนำความรู้เหล่านั้นแตกยอดออกไปอีก ข้อดีคือ ไม่ต้องเทรนคนใหม่ตั้งแต่ศูนย์ สามารถมาศึกษาเองได้
Intranet
เป็น Technologyมีที่มาจาก Internetworking เป็นการใช้ภายในองค์กร เพราะ Internet ไม่ปลอดภัย เชื่อมต่อทั่วโลก
Extranet
Network ที่องค์กรต่างๆ ใช้เชื่อมต่อซึ่งกันและกัน อาจจะข้ามสถานที่ แต่ละสาขา จะมีความปลอดภัยสูงกว่า Internet
Collaboration and Communication Systems
ระบบที่ใช้ในการติดต่อสื่อสารกันภายในองค์กร (Interaction) เช่น
· โทรศัพท์มือถือ ,Smart Phone
· Social Network ที่ใช้ภายในองค์กร
· Wikis (Software ที่ใช้ใน Wikipedia) เกิดการที่ผู้เชี่ยวชาญหลายๆ คนเข้ามาเขียน ต้องตรวจสอบข้อมูลก่อนใช้
· Virtue Worlds การสร้างอะไรต่างๆ แบบ Online
E-Commerce การซื้อขายระหว่างองค์กรกับคนทั่วไป เช่น E-bay, การซื้อขายตัวละครในเกมส์
E-Business การซื้อขายระหว่างองค์กร
E-Government เช่น การเสียภาษีออนไลน์ การซื้อขายป้ายทะเบียนรถเลขสวย
Information System Department
ภายในองค์กรควรมีระบบสารสนเทศ เพื่อช่วยสนับสนุนหน่วยงานทุกหน่วยในองค์กร มีความสามารถเขียนโปรแกรมได้ ฯลฯ แต่บริษัทส่วนใหญ่ยังไม่มี ไม่ค่อยเห็นความสำคัญ องค์กรที่มีขนาดใหญ่ควรมีแผนก IS เพื่อใช้ติดต่อกับ Supplier ต่างๆ ได้
ฐาณิต 5302110134
